ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, iki ülke arasında karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret geriliminin ardından ilk kez telefonda görüştü.
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamasında, yaklaşık 1,5 saat sürdüğünü belirttiği görüşmenin çok verimli ve iki ülke açısından da çok faydalı geçtiğini vurguladı.
Görüşmede ağırlıklı olarak iki ülke arasındaki ticaret ve gümrük tarifeleri konularını ele aldıklarını belirten Trump, "Heyetlerimiz kısa süre içinde belirlenecek bir yerde bir araya gelecek. Bizi Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Büyükelçi Jamieson Greer temsil edecek." ifadelerini kullandı.
Trump, Şi ile birbirlerini karşılıklı olarak devlet ziyareti için davet etmelerine ilişkin, "Görüşme sırasında Devlet Başkanı Şi, First Lady ve beni, Çin'i ziyaret etmeye davet etti ve ben de aynı şekilde karşılık verdim. İki büyük ulusun başkanları olarak, bu ikimizin de sabırsızlıkla beklediğimiz bir şey." değerlendirmesini yaptı.
ABD Başkanı ayrıca, görüşmede Rusya-Ukrayna veya İran'la görüşme gibi başlıkların gündeme gelmediğini kaydetti.
- "ABD, Çin'e yönelik olumsuz tedbirlerini geri çekmeli"
Çin Dışişleri Bakanlığından görüşmeye ilişkin yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, görüşmede, diyalog ve işbirliğinin Çin ve ABD açısından tek doğru yol olduğunu vurgulayarak karşılıklı tarifeler konusunda İsviçre'nin Cenevre şehrinde yapılan müzakerelerde varılan mutabakatın sürdürülmesi çağrısında bulundu.
Çin-ABD ilişkilerine uygun doğrultuda yürütmenin önemine işaret eden Şi, iki ülkenin yeni oluşturulan ekonomik ve ticaret istişare mekanizmasını iyi kullanması, birbirlerine eşit muamele ederek kaygılarına saygı göstermesi ve her iki tarafın kazancına olacak sonuçlara ulaşmak için çaba göstermesi gerektiğini belirtti.
Şi, Cenevre'de varılan mutabakata her iki tarafın da uyması gerektiğini, Çin'in varılan anlaşmayı uyguladığını, ABD'nin de kaydedilen ilerlemeyi gerçekçi açıdan görerek Çin'e yönelik olumsuz tedbirlerini geri çekmesi gerektiğini ifade etti.
İki ülkenin diplomasi, ekonomi, ticaret, askeriye ve emniyet alanında temaslarını artırması gerektiğini vurgulayan Şi, yanlış anlamaları giderek işbirliğinin geliştirilmesinin önemine işaret etti.
Şi, ABD'ye Tayvan sorununu dikkatli bir şekilde ele almasını tavsiye ederken az sayıdaki Tayvan ayrılıkçısının Çin-ABD ilişkilerini çatışma tehlikesine sürüklemesine izin verilmemesi gerektiğini ifade etti.
Görüşmede tarafların, iki ülkeden heyetlerin Cenevre'de varılan mutabakatın uygulanması için çalışmayı sürdürmesi konusunda anlaştığı bildirildi.
Çin'in açıklamasında da, Şi'nin Trump'a, ülkesini yeniden ziyaret etmesi için davette bulunduğu aktarıldı.
- ABD ile Çin arasındaki tarife restleşmesi ve ilişkilerde gerilim
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan'da aralarında Çin'in de olduğu ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri açıklamıştı.
Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin'e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145'e kadar çıkartmış, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.
Tırmanan ticari gerilim sonrasında ABD'li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs'ta tarife müzakereleri için İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı.
Görüşmelerin ardından 14 Mayıs itibarıyla ABD'nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürmesi kararlaştırılmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump, 30 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Çin'i Cenevre'de varılan anlaşmanın büyük bölümünü ihlal etmekle suçlamış, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bunu konuşacağını ve sorunun çözülmesini umduğunu ifade etmişti.
Bu arada Washington yönetimi yapay zeka çiplerinin ihracatına kontrol getirmiş, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurmuş ve Çin Komünist Partisi'yle (ÇKP) bağlantılı veya kritik araştırma alanlarında çalışan Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıklamıştı.
