– Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 15 çeyrek büyümüş oldu
Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,7 büyüme kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart dönemi) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, GSYH 2024 yılı birinci çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 5,7 arttı.
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, ilk çeyrekte cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90 artarak 8 trilyon 822 milyar 248 milyon lira oldu. GSYH’nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 285 milyar 572 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın birinci çeyreğinde geçen yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak, inşaat sektörü toplam katma değeri yüzde 11,1, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 5,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5, sanayi yüzde 4,9, tarım yüzde 4,6, hizmetler yüzde 4,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,3, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5 ve finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2 arttı.
Böylece, Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgını tedbirlerinin uygulandığı 2020 yılının ikinci çeyreğinden sonra üst üste 15 çeyrek büyümüş oldu.
AA Finans Büyüme Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, bu yılın birinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 5,9 büyüyeceğini öngörmüştü.
Türkiye ekonomisinin 2020 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:
| Yıllar | 1.Çeyrek | 2. Çeyrek | 3. Çeyrek | 4. Çeyrek | Yıllık |
| 2020 | 4,4 | -10,3 | 6,5 | 6,4 | 1,9 |
| 2021 | 7,5 | 22,2 | 7,9 | 9,6 | 11,4 |
| 2022 | 7,8 | 7,6 | 4,1 | 3,3 | 5,5 |
| 2023 | 4 | 3,9 | 6,1 | 4 | 4,5 |
| 2024 | 5,7 |
– Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları yüzde 7,3 yükseldi
– Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 10,3 artış gösterdi
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,3 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın birinci çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla verilerini açıkladı.
Buna göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,4 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,8 artış gösterdi.
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 7,3 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 10,3 artış kaydetti.
Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 4 artarken ithalatı yüzde 3,1 azaldı.
– İş gücü ödemelerinde yüzde 108,4 artış
İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 108,4, net işletme artığı/karma gelir yüzde 107,8 artış gösterdi.
İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 37,8 iken bu oran 2024’te yüzde 42 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 40 iken yüzde 44,2 oldu.
| Yıl | Cari fiyatlarla GSYH | Cari fiyatlarla GSYH | GSYH Zincirlenmiş Hacim | Değişim oranı |
| (milyon lira) | (milyon dolar) | Endeksi(2009=100) | (yüzde) | |
| 2022 1. Çeyrek | 2.519.789 | 181.490 | 186,9 | 7,8 |
| 2022 2. Çeyrek | 3.424.670 | 219.665 | 201,6 | 7,6 |
| 2022 3. Çeyrek | 4.273.138 | 242.416 | 223,8 | 4,1 |
| 2022 4. Çeyrek | 4.794.179 | 262.243 | 231,2 | 3,3 |
| 2022 Yıllık | 15.011.776 | 905.814 | 210,9 | 5,5 |
| 2023 1. Çeyrek | 4.642.146 | 246.013 | 194,3 | 4 |
| 2023 2. Çeyrek | 5.506.173 | 271.669 | 209,5 | 3,9 |
| 2023 3. Çeyrek | 7.696.613 | 296.508 | 237,4 | 6,1 |
| 2023 4. Çeyrek | 8.431.375 | 304.402 | 240,4 | 4 |
| 2023 Yıllık | 26.276.307 | 1.118.593 | 220,4 | 4,5 |
| 2024 1. Çeyrek | 8.822.248 | 285.572 | 205,4 | 5,7 |
– Sektörler
TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:
| 2023 1. çeyrek | 2024 1. çeyrek | |
| Tarım, ormancılık ve balıkçılık | 3,5 | 4,6 |
| Sanayi | -1,2 | 4,9 |
| İmalat sanayisi | 1,2 | 4,7 |
| İnşaat | 5,3 | 11,1 |
| Hizmetler | 12,3 | 4,3 |
| Bilgi ve iletişim | 8,2 | 5,5 |
| Finans ve sigorta faaliyetleri | 14,9 | 2 |
| Gayrimenkul faaliyetleri | 2 | 2,5 |
| Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri | 10,7 | 5 |
| Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri | 3,3 | 3,3 |
| Diğer hizmet faaliyetleri | 7,8 | 2,8 |
| Sektörler toplamı | 3,4 | 5,2 |
| Vergi-sübvansiyon | 9,3 | 10,4 |
| Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) | 4 | 5,7 |
