Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'u görevden alma girişimi, Nvidia'nın bilançosu ve ABD'de açıklanan önemli makroekonomik verilerin öne çıktığı haftada risk iştahı düşük seyrederken, yeni haftada gözler ABD'de açıklanacak tarım dışı istihdam verisi ve ADP istihdam raporuna çevrildi.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda verdiği güvercin mesajlarla geçen haftaya pozitif başlayan küresel piyasalarda, ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeleri takiben cuma gününe doğru yatırımcıların iştahının azaldığı görüldü.
Trump, pazartesi günü Lisa Cook'un bir veya daha fazla mortgage sözleşmesinde yanlış beyanlarda bulunmuş olabileceğine dair yeterli neden olduğunu öne sürerek, Fed yasasının kendisine verdiği yetkilere işaretle görevden alındığını duyurdu.
Bu gelişmelerin ardından Lisa Cook hukuk yoluyla hakkını savunacağını belirterek, Washington'daki federal bölge mahkemesinde dava açtı. Davanın ilk duruşması cuma günü görüldü ve duruşma sonunda Cook'un görevinden alınmasını geçici olarak durdurma talebine ilişkin karar çıkmadı.
Analistler, yatırımcıların konuyu yakından takip ettiğini ifade ederek, bu yönde iki farklı görüşün öne çıktığını aktardı. Trump'ın Lisa Cook'u görevden alma girişimini Fed'e yönelik baskı unsuru olduğu yönünde değerlendirmelerin yapıldığını belirten analistler, diğer bir kesimin ise herhangi bir usulsüzlük varsa görevden almanın yerinde bir karar olarak görüldüğünü aktardı.
Öte yandan, gelecek dönem için Fed başkanı adayları şimdiden gündeme gelmeye başladı. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Fed başkanlığı için 11 güçlü adaylarının olduğunu belirterek, İşçi Bayramı'ndan sonra mülakatlara başlayacaklarını ve Trump'a aday listesinin son halini sunacaklarını kaydetti.
Analistler gelecek yıl mayıs ayında yapılacak bir değişim için hükümetin erken hareket ettiğini ifade ederek, olası bir adayın öne çıkması durumunda "gölge Fed" düşüncesinin piyasalardaki risk iştahı üzerinde etkili olabileceğini söyledi.
Bankanın para politikalarında atacağı adımlara ilişkin belirsizlikler Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarının ardından azalırken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in eylül ayında yüzde 86 ihtimalle 25 baz puan bir indirime gideceği öngörülüyor.
Analistler, ülkede gelecek hafta açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin yatırımcıların odağına yerleştiğini, söz konusu verilerde Fed'in gelecek dönemde atacağı adımlara ilişkin ipucu aranacağını kaydetti.
ABD yönetiminin korumacı politikalarının ekonomiyi olumsuz etkileyeceğine yönelik endişeler devam ederken, ülkede perşembe günü açıklanan büyüme verileri söz konusu kaygıları bir nebze azalttı. ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüdü.
Buna göre, ABD'de GSYH bu yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,3 arttı. Geçen ay yayımlanan öncü veride, ABD ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 3 büyüdüğü öngörülmüştü. ABD ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,5'lik daralmıştı.
Analistler, büyüme verilerinin ülke ekonomisinin güçlü kaldığına işaret ettiğini ve bir süredir geri planda olan resesyon endişelerinin azalmasına katkı sağladığını kaydetti.
Ülkede kişisel tüketim harcamaları, temmuzda yüzde 0,5 ile beklentilere paralel arttı. ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de temmuzda aylık bazda yüzde 0,3 yükseldi.
Çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yıllık bazda ise yüzde 2,9 ile son 5 ayın en hızlı artışını gösterdi. ABD'de mal ticareti açığı temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 22,1 artarak 103,6 milyar dolara ulaştı. 4 ayın en yüksek seviyesine çıkan mal ticareti açığı, beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ağustosta aşağı yönlü revizyonla 58,2 oldu.
Öte yandan, ABD'nin uyguladığı tarifelerin ekonomi üzerindeki etkileri açıklanan makroekonomik verilerin yanı sıra şirket bilançolarında ölçümlenmeye çalışıyor. Bu noktada piyasa değeri açısından dünyanın en büyük şirketi Nvidia'nın ikinci çeyrek finansal sonuçları yakından izlendi.
California merkezli çip üreticisi Nvidia'nın geliri, üç aylık dönemde yıllık bazda yüzde 56 artışla 46,7 milyar dolara yükselerek piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Şirket gelirini bir önceki çeyreğe göre de yüzde 6 artırdı. Çip üreticisi, içinde bulunulan çeyreğe ilişkin gelir beklentisini ise 54 milyar dolar olarak açıkladı. Nvidia'nın veri merkezlerinden sağladığı gelir de yıllık bazda yüzde 56 artışla 41,1 milyar dolara çıksa da beklentilerin altında kaldı.
Bu gelişmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında geçen hafta alıcılı seyir hakim olurken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,23 seviyesinde tamamladı.
Emtia tarafında ise altının ons fiyatı artan faiz indirimi beklentileriyle geçen hafta yüzde 2,2 artışla 3 bin 448 dolara çıktı. Gümüşün ons fiyatı da yüzde 2,2 yükselişle 39,74 dolara, Brent petrolün varili ise yüzde 0,1 değer kazancıyla 67,4 dolara yükselerek haftayı tamamladı.
Dolar endeksi de haftayı yüzde 0,1 artışla 97,8 seviyesinden kapattı.
