İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda 48'e yükseldi.
İSO Türkiye İmalat PMI anketinin Kasım 2025 dönemi sonuçları açıklandı.
Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, ekimde 46,5 olan manşet PMI kasımda 48'e yükselmesine rağmen faaliyet koşullarında şubattan bu yana en hafif bozulmaya işaret etti.
Manşet veriye benzer şekilde, imalat üretimindeki gerileme kasımda son 9 ayın en düşük hızında kaydedildi. Bununla birlikte, firmalar yeni siparişlerdeki düşüşe bağlı olarak üretim hacimlerini azaltmaya devam etti.
Talepteki zayıflık nedeniyle yeni siparişler yavaşladı ancak söz konusu yavaşlama ağustostan bu yana en ılımlı seviyede gerçekleşti. Bununla birlikte, yeni ihracat siparişlerinde daralma belirginleşti. Bazı firmalar, uluslararası alanda rekabetçi fiyatlama koşullarına dikkati çekti.
Girdi fiyatlarındaki artış yaklaşık son bir yılın en düşük hızında
Fiyat üzerinden rekabet etme çabaları, kasımda imalatçıların satış fiyatlarını oldukça düşük bir oranda artırmalarıyla sonuçlandı. Böylece enflasyon yılın başından bu yana en hafif düzeyde gerçekleşti. Girdi maliyetlerindeki artışın yavaşlaması, firmaların nihai ürün fiyatları enflasyonunu sınırlama çabalarını destekledi. Girdi fiyatlarında artış yaklaşık olarak son bir yılın en düşük hızında ölçülürken katılımcılar, bu durumu genellikle hammadde maliyetlerindeki yükselişe bağladı.
Üretim ve yeni siparişlerdeki yavaşlamalara paralel olarak, istihdamdaki daralma kasımda ılımlı düzeyde gerçekleşti ve marttan bu yana en düşük oranda kaydedildi. Bununla birlikte, firmalar satın alma faaliyetlerini belirgin bir şekilde azaltırken hem girdi hem de nihai ürün stoklarında düşüş hızlandı. Öte yandan, tedarikçi performansının ekim ayında gösterdiği hafif iyileşmenin ardından tedarikçilerin teslimat sürelerinde kısmi bir artış gözlendi.
10 sektörden üçü yeniden büyümeye geçti
İSO Türkiye Sektörel PMI Kasım 2025 raporu, iyileşme yönünde bazı sinyaller verdi. Üretimini artırabilen hiçbir sektörün olmadığı ekimin ardından, kasımda üç sektör yeniden büyümeye geçti.
En güçlü iyileşme, son 4 ayda ilk kez büyüme gösteren "elektrikli ve elektronik ürünler" sektöründe izlendi. "Metalik olmayan mineral ürünler" ile "ağaç ve kağıt ürünleri" de üretim hacmini artırırken en keskin daralma "tekstilde" gerçekleşti.
Üretimdeki gelişmelere paralel şekilde, kasımda yeni siparişlerin arttığı sektör sayısı 3 olurken bu alanda yine "elektrikli ve elektronik ürünler" başı çekti. Söz konusu sektörün yeni siparişleri Ocak 2023'ten bu yana en yüksek oranda arttı.
Yeni siparişlerde en keskin yavaşlama ise zorlu talep koşullarıyla karşılaşmaya devam eden "tekstil ürünlerinde" yaşandı. Tekstil firmaları yeni ihracat siparişlerinde de zorlanırken diğer sektörler arasında iyileşme kaydedenler olduğu gözlendi. Yurt dışından alınan yeni siparişlerde en hızlı artış "ağaç ve kağıt ürünlerinde" gerçekleşti. Kasımda firmalar, maliyet enflasyonundaki yavaşlamadan destek aldı.
10 sektörün tamamında girdi fiyatları ekime göre daha sınırlı arttı. En hızlı yükseliş "makine ve metal ürünlerinde", en düşük enflasyon ise "giyim ve deri ürünlerinde" kaydedildi. İmalatçılar genellikle satış fiyatlarını daha düşük oranda artırarak veya doğrudan indirime giderek maliyet tasarruflarını müşterilerine yansıtmaya çalıştı.
"Tekstil" ve "metalik olmayan mineral ürünler" sektörlerinin nihai ürün fiyatlarında düşüş gözlenirken en keskin fiyat artışı ise "ana metal sanayisinde" kaydedildi.
Anket kapsamında izlenen 10 sektörün yarısı kasımda çalışan sayısını artırdı. Böylece istihdamın genişlediği sektör sayısı son 1,5 yılın zirvesine çıktı. Üretim ve yeni siparişlerde olduğu gibi, istihdamda da en hızlı artış "elektrikli ve elektronik ürünlerde" kaydedildi. Ocak 2016'dan bu yana en belirgin istihdam kaybının yaşandığı sektör "tekstil ürünleri" oldu.
Satın alma faaliyetleri ve stok düzeylerinde ekime göre daha genele yayılı şekilde artış gerçekleşti.
"Enflasyonist baskıların hafiflemesi Türk imalat sektörüne olumlu yansıdı"
Açıklamada endekse ilişkin değerlendirmesine yer verilen S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, enflasyonist baskıların hafiflemesinin kasımda Türk imalat sektörüne olumlu yansıdığını belirterek, girdi maliyetleri ve satış fiyatlarının 2025'in başından bu yana en düşük oranlarda arttığını bildirdi.
Harker, "Bu gelişme, üretim, yeni siparişler ve istihdam gibi önemli alt kalemlerde daralmanın hız kesmesi ile aynı döneme denk geldi. Özellikle istihdamda düşüş durma noktasına yaklaştı. Veriler, yılın sonu yaklaşırken imalat sektörünün toparlanabileceği yönünde umut veriyor." ifadelerini kullandı.
