Serbest yatırım fonları yalnızca nitelikli yatırımcılara yönelik olarak yapılandırılmış yatırım araçlarıdır. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) mevzuatına göre bu fonların katılma payları nitelikli yatırımcılar dışında kimseye satılamaz. Dolayısıyla serbest fonların hedef kitlesi; finansal varlık büyüklüğü belirli bir eşiğin üzerinde olan, yatırım deneyimi yüksek ve risk iştahı güçlü yatırımcılardır.
Sermaye piyasası mevzuatının genel çerçevesi, örneğin fon varlıklarının saklanması, bağımsız denetim süreçleri, kamuyu aydınlatma yükümlülükleri ve periyodik raporlama standartları, serbest fonlar için de aynen geçerlidir.
SPK düzenlemelerine göre serbest fonların katılma payları borsada işlem görmez ve halka arz edilmez. Alım satım işlemleri yalnızca TEFAS platformu üzerinden veya ilgili portföy yönetim şirketleri ile aracı kurumlar aracılığıyla, yine sadece nitelikli yatırımcılar arasında gerçekleştirilebilir.
Serbest Fon Pazarı ve İşlem Hacmi Dağılımı
Türkiye genelinde toplam 1.216 adet serbest fon bulunmaktadır. Ekim ayı itibarıyla 319 adet serbest şemsiye fon aktif olarak işlem görmüştür.
Yılbaşından bu yana fonlardaki işlem hacmi dağılımına bakıldığında, TEFAS’ta işlem gören fonların yüzde 59,62’si serbest şemsiye fonlarda gerçekleşmiştir. Bu fonları yüzde 26,69 ile para piyasası şemsiye fonları takip etmiştir. Kalan diğer fon türleri ise yüzde 4’ün altında işlem hacmine sahip olup toplam pazarın küçük bir kısmını paylaşmaktadır.
Ortaya çıkan sonuçlar, serbest fonların TEFAS platformundaki işlem hacmi ağırlığının ve yatırımcı ilgisinin her geçen dönemde arttığını göstermektedir.
2025 Yılı Performans Görünümü
Serbest fon getirileri incelendiğinde, aylık bazda en yüksek getiriyi sağlayan fon Tera Portföy Birinci Serbest Fon olmuştur. Fon bu dönemde yüzde 66,15 oranında getiri elde ederek, ikinci sıradaki Ata Portföy Barbaros Hisse Senedi Serbest (TL) Fon (Hisse Senedi Yoğun Fon)’un yüzde 32,03’lük getirisini ikiye katlamıştır.
Üçüncü sırada ise Atlas Portföy Serbest Fon, yüzde 27,32 getiri oranı ile yatırımcısına aylık bazda güçlü bir performans sunmuştur.
Orta ve Uzun Vadeli Getirilerde de Tera Portföy Zirveyi Bırakmıyor
Tera Portföy Birinci Serbest Fon, yılbaşından bu yana yüzde 3.604 oranında getiriyle liderliğini korumaktadır. Fonun yıllık getirisi yüzde 9.199, üç yıllık getirisi ise yüzde 79.982 gibi dikkat çekici seviyelerdedir.
Ata Portföy Barbaros Hisse Senedi Serbest Fon, aynı dönemde yılbaşından bu yana yüzde 412, yıllık yüzde 515 ve üç yıllık yüzde 2.404 getiriyle ikinci sıradaki yerini korumuştur.
Öte yandan hisse senedi yoğun serbest fonlar arasında, Tera Portföy'e ait diğer bir fon olan Tera Portföy Dördüncü Hisse Senedi Serbest (TL) Fon (Hisse Senedi Yoğun Fon), ay başından itibaren yüzde 9 oranındaki getirisi ile dönemsel getirilerde ciddi oranda ayrışan fonlar arasında yer alıyor.
En yüksek getiriyi sağlayan serbest fonlar