Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Uğur Gülen, bu yılın ilk yarısında prim üretimi 32,5 milyar lirayı aşan katılım sigortacılığına ilişkin, "Hedefimiz, katılım sigortacılığını sadece ülkemizde değil, bölgemizde de örnek gösterilen bir seviyeye taşımak. Bu yolda sigorta pazarında katılım sigortacılığının payının hızla artacağına ve ülkemizin bölgesel bir merkez haline geleceğine inanıyoruz." dedi.
Türkiye'de katılım finans, ürün ve hizmet çeşitliliğini artırarak finansal piyasaların gelişimine katkı sunmaya devam ederken, bu ivme katılım sigortacılığı tarafına da yansıdı.
AA muhabirinin TSB'den edindiği bilgiye göre, söz konusu sistem, katılım esaslı sigortacılık mevzuatı ve danışma komitesince belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yürütülen sigortacılık faaliyetlerini ifade ediyor.
Türkiye'de bu alandaki sigortacılık ve bireysel emeklilik uygulamaları, "Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik" kapsamında hayata geçiriliyor.
Katılım sigortacılığı faiz sistemine dahil olmadan işlerken İslam dininde meşru görülmeyen konu ve riskler teminat altına alınmıyor. Sistemin temelinde yardımlaşma ve dayanışma esası bulunuyor.
Katılım sigorta şirketleri finansal varlıkları katılım ilkelerine uygun şekilde yönetmekten sorumlu bulunurken bu şirketler, iştiraklerinin dayanışmasıyla müşterilerinin uğrayabileceği olası zararları teminat altına alıyor ve hasarlarını tazmin ediyor.
Katılım sigortacılığı yapan şirketler, geleneksel sigortacılıktaki tüm ürünlerde hizmet veriyor. Fark, yatırımların değerlendirilmesinde faize duyarlı yapının benimsenmesinden kaynaklanıyor.
"Katılım Sigortacılığı ve Katılım Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik Taslağı" çalışmaları, yeni dönemde TSB'nin görüşleriyle birlikte Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından yürütülüyor. SEDDK önderliğinde gelecek 5 yılda sigortacılık sektöründeki katılım sigortacılığı payının yüzde 10-15'e çıkarılması hedefleniyor.
Katılım sigortacılığının toplam prim üretiminden aldığı pay yüzde 5,6'ya ulaştı
Türkiye'de katılım sigortacılığının prim üretimi Haziran 2025 itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53,5 artarak 32,5 milyar lirayı geçti.
Aynı dönemde sigorta sektörü genelinde prim üretimi yüzde 52 yükselişle 576,8 milyar liraya çıktı. Böylece katılım sigortacılığının toplam prim üretiminden aldığı pay yüzde 5,6'ya ulaştı.
Katılım sigortacılığı, son 5 yılda sektör genelindeki büyüme eğilimine büyük ölçüde paralel seyretti. 2020'de sektör prim üretimi 82,6 milyar liraya yaklaşarak yüzde 19,3, katılım sigortacılığı tarafı ise yaklaşık 4,3 milyar lira prim üretimiyle yüzde 24,2 arttı.
Takip eden yıl sektörün toplam prim üretimi 105,3 milyar lirayı geçerek yüzde 27,5 büyüdü. Katılım sigortacılığı da benzer şekilde artış göstererek payını yüzde 5,2 seviyesinde korudu.
Katılım sigortacılığı, sektörün 235 milyar lirayı geçen prim üretimine ve yüzde 123 büyümeye ulaştığı 2022 yılında 12,1 milyar lira prim üretimiyle yüzde 120 artış kaydetti.
2023'te sektör 485,9 milyar lirayla yüzde 107 prim üretim artışına ulaşırken, katılım sigortacılığı 24,5 milyar lira prim üretimiyle yüzde 103 büyüdü. Bu iki yılda katılım sigortacılığının sektör prim üretiminden aldığı pay sırasıyla yüzde 5,1 ve yüzde 5 olarak gerçekleşti.
Sektörün 838,5 milyar lira prim üretimine ve yüzde 72,5 büyüme oranına ulaştığı 2024'te, katılım sigortacılığı prim üretimi 43,1 milyar lirayla yüzde 75,8 artış gösterdi. Böylece geçen yıl katılım sigortacılığının sektörün toplam prim üretiminden aldığı pay yüzde 5,1'e çıktı.
BES havuzunda faizsiz fonlara ilgi arttı
Katılım sigortacılığındaki büyümeye paralel olarak Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) havuzunda da faizsiz fonlar, Haziran 2024'ten Haziran 2025'e kadarki 1 yıllık dönemde hem gönüllü BES'te hem de Otomatik Katılım Sistemi'nde (OKS) payını artırdı. Bu artış BES havuzunun toplamında da kendini gösterdi.
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre, bu yılın ilk yarısı itibarıyla BES tarafında devlet katkısı dahil toplam fon tutarı 1 trilyon 454,2 milyar lira oldu. Faizsiz fonların büyüklüğü ise devlet katkısı dahil 494,9 milyar liraya ulaşırken, bunların BES'teki toplam fon tutarı içindeki payı yüzde 34'e çıktı. Geçen yılın aynı dönemde bu pay yüzde 20,7 seviyesinde bulunuyordu.
OKS tarafında devlet katkısı dahil toplam fon büyüklüğü bu yılın ilk yarısı itibarıyla 104,4 milyar liraya çıktı. Faizsiz fonların devlet katkısıyla beraber büyüklüğü 49,4 milyar lira olurken bunların sistem içindeki payı yüzde 47,3 olarak kaydedildi. Geçen yılın aynı döneminde faizsiz fonların OKS içindeki payı yüzde 46,2 düzeyindeydi.
Böylece, BES ve OKS'de devlet katkısı dahil toplam fon tutarı Haziran 2025 itibarıyla 1 trilyon 558,6 milyar liraya ulaştı. Bunun 544,2 milyar lirasını faizsiz fonlar oluşturdu. Faizsiz fonların toplam içindeki payı yüzde 34,9'a çıkarken bu oran geçen yılın aynı ayında yüzde 22,5 seviyesindeydi.
Türkiye'nin bu alanda bölgesel merkez olması hedefleniyor
TSB Başkanı Uğur Gülen, birlik olarak katılım sigortacılığının güçlü potansiyeline inandıklarının altını çizerek, şunları kaydetti:
"Hassasiyetleri nedeniyle daha önce sigorta sistemine dahil olmamış kişilerin varlığı sektörümüzün bir gerçeği. Bu nedenle katılım sigortacılığının çalışma prensiplerinin faize duyarlı vatandaşlarımıza doğru yollarla izah edilmesi büyük önem taşıyor. Biliyoruz ki sigortacılık yalnızca bireysel güvence değildir, toplumun bütününü daha güçlü, dayanıklı ve umutlu kılar. Hedefimiz, katılım sigortacılığını sadece ülkemizde değil, bölgemizde de örnek gösterilen bir seviyeye taşımak. Bu yolda sigorta pazarında katılım sigortacılığının payının hızla artacağına ve ülkemizin bölgesel bir merkez haline geleceğine inanıyoruz."
Sigorta sektörünün ve katılım sigortacılığının 2020-2024 ve Haziran 2025 döneminde prim üretimleri, önceki yıllara göre artış oranları ve katılım sigortacılığının sigorta sektörü içindeki pay değişimleri şöyle:
Yıllar | Sigorta Sektörü Prim Üretimi (lira) | Önceki Yıla Göre Büyüme Oranı (%) | Katılım Sigortacılığı Prim Üretimi (lira) | Önceki Yıla Göre Büyüme Oranı (%) | Katılım Sigortacılığının Sigortacılık Sektöründeki Payı (%) |
Haziran 2025 | 576.813.276.582 | 52,0 | 32.542.352.475 | 53,5 | 5,6 |
2024 | 838.496.120.960 | 72,5 | 43.056.610.830 | 75,8 | 5,1 |
2023 | 485.920.456.472 | 107 | 24.466.647.389 | 103 | 5 |
2022 | 235.011.799.710 | 123 | 12.055.367.434 | 120 | 5,1 |
2021 | 105.307.008.083 | 27,5 | 5.468.861.839 | 28,1 | 5,2 |
2020 | 82.575.846.005 | 19,3 | 4.267.313.631 | 24,2 | 5,2 |