Türkiye’de yaşam maliyetlerinin hızla yükselmesiyle birlikte milyonlarca kişi harcamalarını karşılamak için kredi kartına daha fazla yöneliyor. Ancak uzmanlar, kart kullanıcılarının en sık yaptığı hatalardan birinin yalnızca asgari tutarı ödemek olduğuna dikkat çekiyor. İlk bakışta rahatlatıcı bir seçenek gibi görünen bu yöntem, aslında zaman içinde kart sahiplerini fark etmeksizin büyüyen bir borç sarmalının içine sürüklüyor.
Finans uzmanları, “Asgari ödeme tuzağı” olarak adlandırılan bu durumun özellikle son aylarda hızla yayıldığını ve milyonlarca kart sahibinin risk altında olduğunu vurguladı.
"Tüketici fark etmeden bir borç sarmalının içine düşüyor"
Uzmanlar, kredi kartında yalnızca asgari tutarın ödenmesinin borcu azaltmadığını; aksine her ay daha da büyüttüğünü vurguluyor. Ekstrede kalan anapara aynı şekilde dururken işleyen faiz, borcun kısa sürede katlanmasına yol açıyor.
Bir finans uzmanı, asgari ödemenin riskini şu sözlerle özetliyor:
“Asgari tutarı yatıran birçok kişi borcunu kontrol altında sandığı için kartı kullanmaya devam ediyor. Oysa anapara yerinde duruyor, faiz ise işlemeyi sürdürüyor. Birkaç ay içinde borç ciddi şekilde artabilir. Bu da tüketiciyi fark etmeden bir borç sarmalının içine itiyor.” Bu nedenle borcun tamamını ödeyemeyenlerin, en azından asgarinin birkaç katı ödeme yapması öneriliyor.
Borç, sanıldığının aksine yavaş değil oldukça hızlı bir şekilde büyüyor
Asgari ödeme yapıldığında kart gecikmeye düşmüş sayılmadığı için bankalar bu süreçten yüksek faiz geliri elde ediyor. Uzmanlar, asgari ödemenin kullanıcıya “kolay bir seçenek” gibi sunulmasının en önemli nedenlerinden birinin de bu olduğunu belirtiyor. Ancak kart sahipleri açısından tablo çok daha farklı. Borç, sanıldığının aksine yavaş değil oldukça hızlı bir şekilde büyüyor. Kredi notu olumsuz etkilenebiliyor, kart limitinin düşürülme riski ortaya çıkıyor ve zamanla borcu borçla kapatma alışkanlığı oluşarak tüketici istemeden bir kısır döngünün içine sürüklenebiliyor.
Borcum neden bitmiyor?” diye sormasının nedeni bu
Kredi kartı faiz oranları düşük görünse de gerçek yük, bileşik faiz nedeniyle ortaya çıkıyor. Yani her ay ödenmeyen borcun faizi, bir sonraki ay faizin de üzerine işliyor. Uzmanlara göre birçok kişinin “Borcum neden bitmiyor?” diye sormasının nedeni bu. Uzmanlar, “Özellikle birkaç ay asgari ödeme yapan bir kullanıcının borcu, sabit gelirli biri için ödenmesi zor bir seviyeye çıkar” uyarısında bulundu.
Kredi kartı kullananların bu döngüye düşmemesi için verilen öneriler şöyle:
- Asgari ödeme yerine mümkünse daha yüksek tutar ödenmeli.
- Kart limiti, gelire göre belirlenmeli.
- Gereksiz harcamalar için kart kullanılmamalı.
- Ekstre kesim tarihleri takip edilmeli.
- Otomatik ödeme yerine bilinçli ödeme tercih edilmeli.
Uzmanlara göre en güvenli yöntem, kart borcunu her ay tamamen kapatmak. Bu yapılamıyorsa en azından o ayki borcun büyük kısmı ödenmeli.